Majdan i tradycje polityczne – podsumowanie

26 lutego 2014 w siedzibie Fundacji Batorego odbyła się debata „Majdan i tradycje polityczne” z udziałem Myrosława Marynowycza i Josyfa Ziselsa.

Więcej można dowiedzieć się tu:


Myrosław Marynowycz i Josyf Zisels są wielkimi postaciami ukraińskiej współczesnej historii. 

Dysydencka przeszłość:

Obaj mają za sobą przeszłość dysydencką w Ukrainie czasu Zw. Sowieckiego.

Myrosław Marynowyczdziałał na rzecz praw człowieka, był jednym ze współzałożycieli Ukraińskiej Grupy Helsińskiej w 1977 r. Za członkostwo w tej organizacji został aresztowany w 1977 r.,  skazany na 7 lat robót przymusowych w Rosji i 5 lat zesłania w Kazachstanie. Został zwolniony dopiero w 1987 r.

Josyf Ziselszostał w 1978 r. współpracownikiem dysydenckiej Komisji ds. Śledztw wykorzystywania psychiatrii do celów politycznych. W tym samym roku został  członkiem Ukraińskiej Grupy Helsińskiej. W 1979 r. skazany został na 3 lata obozu zaostrzonego reżimu za “rozpowszechnianie oszczerczych kłamstw, jakie szkalują państwowy i społeczny ład”; zwolniony w 1981 r. został ponownie zaaresztowany w 1984 r., zwolniony w 1987 r.

„Sojusz tryzuba z gwiazdą Dawida”

Myrosław Marynowycz i Josyf Zisels należą do aktywnej grupy uczestników tzw. „sojuszu tryzuba (ukraińskiego) z gwiazdą Dawida”. To określenie, jakim w latach 70. ubiegłego wieku propaganda w Zw. Sowieckim posługiwała się wobec nawiązanej w łagrach i ruchu dysydenckim współpracy i wspólnych działań dysydentów ukraińskich i żydowskich w ZSRR. Innymi ważnymi dla tego sojuszu postaciami byli: Wasyl Stus, Iwan Switłycznyj, Wiaczesław Czornowił, Jewhen Swerstiuk, Mychajło i Bohdan Horyniowie, Mykoła Horbal, Michaił Chejfec, Semen Głuzman, Arie Wudka, oraz wielu innych. Przyjaźnie zawarte w ekstremalnych i wyniszczających warunkach łagrów i represji, podczas wspólnych głodówek i akcji protestacyjnych przetrwały w latach 90. i 2000 wśród tych, którzy przeżyli.

Josyf Zisels przyznaje, że bardzo ważnymi dla niego były kontakty, jeszcze w latach 70. ub. wieku, z Wiaczesławom Czornowiłem i szczególnie z Mychajłem Horyniem. Uważa, że jego współpraca i kontakt z ukraińskimi dysydentami miały bardzo ważny wpływ na jego dalsze wybory życiowe, przede wszystkim na to, że po 1990 r. zaangażował się w działania na rzecz społeczności żydowskiej.

Myrosław Marynowycz podkreśla, że wspólne życie w łagrze razem z dysydentami żydowskiego pochodzenia z całego terytorium ZSRR pozwoliło mu zrozumieć, czym jest ból narodu żydowskiego.

Wierność wyborom – zaangażowanie w działania na rzecz budowania wartości demokratycznych, obrony praw człowieka, dialogu wielokulturowego, pojednania

Lista działań i spraw, w jakie poczynając od 1990 r., zaangażowani są Myrosław Marynowycz i Josyf Zisels, jest ogromna. Wymieńmy tylko kilka najważniejszych:

Myrosław Marynowycz,  religioznawca, dziennikarz, tłumacz, pedagog, prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, działacz społeczny. Od 2010 roku prezes Ukraińskiego PEN Clubu. W latach 1990–1993 pracownik Studiów Wschodnioeuropejskich w Kijowie. W 1991 roku jeden ze współzałożycieli  ukraińskiej Amnesty International. W latach 1991–1996 wykładowca historii chrześcijaństwa na Ukrainie w Drohobyckim Instytucie Pedagogicznym i w Drohobyckim Instytucie Zarządzania. W roku 1997 założył Instytut Religii i Społeczeństwa w Akademii Teologicznej we Lwowie (późniejszy Uniwersytecie Katolickim). Członek inicjatywy Pierwszego Grudnia na Ukrainie. Niestrudzony rzecznik budowania pojednania polsko-ukraińskiego, blisko związany z Jackiem Kuroniem w ostatnich latach życia Kuronia. Autor wielu publikacji. Laureat Nagrody imienia Sérgio Vieira de Mello za 2013 rok.

Josyf Zisels, lider społeczności żydowskiej na Ukrainie i w świecie, twórca w 1988 r. pierwszej na Ukrainie żydowskiej organizacji Czerniowieckiej Żydowskiej Fundacji Obywatelsko-Kulturalnej, a następnie w 1989 r. Konfederacji Żydowskich Organizacji i Wspólnot (SRSR); od 1991 r. przewodniczący Koordynacyjnej Rady Żydowskich Stowarzyszeń Organizacji i Wspólnot (Waad); w 1999 r. współtwórca Żydowskiej Konfederacji Ukrainy (wiceprzewodniczący) oraz Kongresu Wspólnot Narodowych Ukrainy, organizacji skupiającej mniejszości narodowe i etniczne żyjące na Ukrainie. Bierze aktywny udział w życiu społecznym i kulturalnym w niepodległej Ukrainie, w działaniach na rzecz obrony praw człowieka, członek stworzonej w styczniu 2014 r. na Ukrainie Komisji Śledczej ds. Naruszeń praw Człowieka w 1992 r. Autor wielu publikacji. Otrzymał Nagrodę Wolności – HIAS w USA.

Wsparcie dla Majdanu:

Myrosław Marynowycz i Josyf Zisels aktywnie wsparli ruch protestów społecznych na Ukrainie, kijowski Majdan i „majdany na Ukrainie”.