Ukraińcy nie chcą wiz i granic z Rosją, ale nie chcą też i zjednoczenia z Rosją

(Fundacja „Inicjatywy Demokratyczne” im. Ilka Kuczeriewa | 4.03.2014)

Omówienie wyników sondaży dotyczących stosunku Ukraińców do Rosji i Rosjan do Ukrainy

Ogólnonarodowe badanie ukraińskiej opinii publicznej zostało przeprowadzone przez Fundację „Inicjatywy Demokratyczne” im. Ilka Kuczeriwa i Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii w dniach od 8 do 18 lutego 2014. Metodą wywiadu przebadano 2032 mieszkańców wszystkich obwodach Ukrainy (wliczając w to miasto Kijow) oraz Krymu stanowiących reprezentatywną próbę dla ludności Ukrainy w wieku powyżej 18 lat. Błąd statystyczny nie przewyższa 2,2% (bez uwzględniania efektu projektu). Badanie Fundacji „Inicjatywy Demokratyczne” było sfinansowane w ramach projektu „Obywatelski Socjologiczny Consulting” przy finansowym wsparciu Unii Europejskiej, programu Matra Królestwa Niderlandów, Międzynarodowej Fundacji «Odrodzenie» oraz w ramach projektu «Promowanie dialogu poprzez procesy tranzytowe» finansowanego przez Narodowy Fundusz Wspierania Demokracji (USA).

Dla porównania wyniki tego sondażu zestawiono z wynikami sondażu rosyjskiej organizacji badawczej «Centrum-Lewady». Badanie to przeprowadzono w dniach od 21 do 25 lutego 2014 na reprezentatywnej dla Rosji próbie 1603 osób w wieku powyżej 18 lat zamieszkałych w 130 punktach w 45 regionach kraju. Błąd statystyczny nie przewyższa 3,4%.

Ukraińcy nie chcą wiz i granic z Rosją, ale nie chcą też i zjednoczenia z Rosją 

  • Zarówno na Ukrainie, jak i w Rosji większość badanych chciałaby, aby oba kraje były niezależnymi, ale zaprzyjaźnionymi państwami – z otwartymi granicami, bez wiz i ceł (na Ukrainie – 68%, w Rosji – 59%). Na Ukrainie ten odsetek zmniejszył się w porównaniu z listopadem o 5%, w Rosji w zwiększył się o 4%.

    Za połączeniem Rosji i Ukrainy w jedno państwo opowiada się 12% badanych. W ciągu ostatnich lat ten odsetek zmniejszył się z 20% do 9%, ale po wydarzeniach związanych z Majdanem wzrósł o 3%. Najwięcej zwolenników zjednoczenia z Rosją jest w regionach wschodnich (26%) i południowych (19%), najmniej w centrum (5%) i na zachodzie (1%). Jeśli porównamy wyniki uzyskane w poszczególnych obwodach Ukrainy, okazuje się, że najwięcej zwolenników zjednoczenia z Rosją jest w Autonomicznej Republice Krym (41%), następnie w obwodzie donieckim (33%), Ługańskim (24%), odeskim (24%), zaporoskim (17%), charkowskim (15%). I w tamtych regionach jednak większość opowiada się za tym, aby Ukraina i Rosja pozostały niezależnymi państwami.

  • Zarówno większość Rosjan, jak i większość Ukraińców opowiada się za tym, aby Ukraina i Rosja były niezależnymi, ale zaprzyjaźnionymi państwami – z otwartymi granicami, bez wiz i ceł (odpowiednio 68% i 63%). Za zjednoczeniem Ukrainy i Rosji opowiada się 9% Ukraińców i 32% Rosjan. Istnieje bezpośrednia zależność między poparciem dla zjednoczenia Rosji i Ukrainy a wiekiem: w grupie respondentów, którzy nie przekroczyli 30 roku życia zwolenników zjednoczenia z Rosją jest 5%, w grupie wiekowej 30 –54 – 11%, a wśród osób powyżej 55 lat – 17%. 

  • Jest zrozumiałe, że wśród tych, którzy są zwolennikami przystąpienia Ukrainy do Unii Celnej, jest zwolenników zjednoczenia z Rosją (26.5%) niż wśród tych, którzy opowiadają się za integracją z UE (1%). Stąd też większość wszystkich respondentów jest za zachowaniem status quo (69%). Spośród tych, którzy mają negatywny stosunek się do Majdanu, zjednoczenia z Rosją chce 21%.

  • Jeśli porównamy, jak do idei zjednoczenia z Rosją odnoszą się zwolennicy poszczególnych partii politycznych okazuje się, że idea ta znajduje największe poparcie wśród głosujących na komunistów (35.5%), ale w tej grupie większość woli, aby Ukraina i Rosja były zaprzyjaźnionymi, niezależnymi państwa (63%). Wśród wyborców Partii Regionów za zjednoczeniem z Rosją opowiada się 28%.

  • W Rosji zjednoczenia z Ukrainą chciałoby 16% badanych.

 

Ukraińcy pozytywnie odnoszą się do Rosjan, a Rosjanie do Ukraińców (przynajmniej tak było do rosyjskiej agresji)

  • Ukraińcom zadano pytanie «Jaki jest pana/pani ogólny stosunek do Rosji?», a Rosjanom «Jaki jest pana/pani ogólny stosunek do Ukrainy?». Tak jak w przypadku poprzednich sondaży, stosunek Ukraińców do Rosji jest lepszy niż stosunek Rosjan do Ukrainy. W porównaniu z wynikami sondażu przeprowadzonego w maju odsetek Ukraińców pozytywnie ustosunkowanych do Rosji nieznacznie spadł (82% w listopadzie, 78% – w lutym), natomiast odsetek Ukraińców negatywnie ustosunkowanych do Rosji nieznacznie wzrósł (10% w listopadzie, 13% – w lutym).

  • Tak jak i wcześniej, najwięcej Ukraińców pozytywnie ustosunkowanych do Rosji mieszka w regionach wschodnich (92%, wcześniej 89%) i południowych (86%, wcześniej 90%), najmniej zaś w regionach zachodnich (59%, wcześniej 70%). W regionie centralnym pozytywnie ustosunkowanych do Rosji jest 76% (w listopadzie – 80%).  W porównaniu z listopadem 2013 r. liczba pozytywnie ustosunkowanych do Rosji wzrosła jedynie na wschodzie, w innych częściach Ukrainy zaznacza się wyraźna tendencja do pogarszania się stosunku do Rosji.

  • W Rosji odsetek Rosjan pozytywnie ustosunkowanych do Ukrainy zmniejszył się w porównaniu z listopadem z 69% do 66%. Odsetek negatywnie ustosunkowanych do Ukrainy wzrósł w tym samym okresie z 22% do 26%.  Jak widać, przeważająca większość Rosjan odnosi się do Ukrainy pozytywnie. Z tego powodu wojna z Ukrainą przedstawiana jest w Rosji przez tamtejsze władze jako «pomoc bratniemu ukraińskiemu narodowi».


Tłum. z jęz. ukraińskiego: Katarzyna Chimiak

Tekst oryginalny (wraz z tabelami): http://www.dif.org.ua/ua/events/ukrainieyu-ne-hochut.htm